Inleiding

De HBO Bachelor Business IT en Management opleiding is opgebouwd uit verschillende modules. We geven je met deze proefles een kijkje in twee modules van de opleiding:

1. Module: Business- & IT-trends (kennisclip)
2. Module: IT-development (theorie + vragen)

Je start zo direct met een kennisclip. Vervolgens lees je een deel van het lesmateriaal over IT-development. Na het bekijken van de lesstof kun je jezelf testen door vragen te beantwoorden. 

Start proefles

Module 1: Business- & IT-trends

In onderstaande kennisclip leer je meer over het Internet of Things (IoT). De voor- en nadelen en huidige trend komen aan bod.

Module 2: Business- & IT-trends

Lesmateriaal:  Trends in Business, IT & OT, Derksen, B. (2016). 

Deel onderzoeksmodel ofwel het 4R'en-model

Voor elke organisatie zijn concepten van belang. Een businessconcept als Cloud is momenteel 'hot'. Maar elke organisatie moet zelf beslissen waar ze in moet meegaan. De keuze om niet te investeren is gevaarlijk, de keuze om in het verkeerde concept te investeren kan echter nog gevaarlijker zijn.

Hier behandelen we de concepten vanuit een bedrijfsmatig perspectief. Deze ontwikkelingen worden gevolgd op basis van een door Business & IT Trends Institute gehouden onderzoek in samenwerking met Prof.dr.Jerry Luftman (GIIM), CIOnet en bita-center. Dit onderzoek vond o.m. plaats via www.bitti.nl en een email verzoek aan circa 27.000 mensen in diverse organisaties en via onze samenwerking ook internationaal!.

Figuur 1: Het 4R'en-model

Resources

De vier R-factoren beïnvloeden elkaar continu. Goed voorbeeld hiervan zijn Het Nieuwe Werken en e-mail. E-mail is al geruime tijd ready for business, terwijl Het Nieuwe Werken momenteel als een trend kan worden beschouwd, waarin in meerdere of mindere mate wordt geïnvesteerd. Samen vormen ze echter ook een concept, waarbij email gebruikt wordt om Het Nieuwe Werken mogelijk te maken.

De betekenis van de vier R'en is als volgt.

Research

• Wordt er door de overheid, grote organisaties, universiteiten of onderzoeksinstituten geld gestoken in een verdere ontwikkeling van deze ontwikkeling?

Rumours

Onder de mate van rumour wordt het volgende verstaan:

• Wordt deze ontwikkeling door gerenommeerde marktonderzoekbureaus gesignaleerd en gevolgd? Bij dit soort onderzoeken wordt ook vaak de mening van managers onderzocht.
• Is er veel aandacht voor op het internet (te toetsen via Google of andere websites)?

Resources

• Wordt deze ontwikkeling via producten/ diensten van een betrouwbare en bekende leverancier op de markt gezet?
• Worden er opleidingen, cursussen en workshops over deze ontwikkeling aangeboden via gerenommeerde opleidingscentra?

Ready for business

• Is deze ontwikkeling gebaseerd op een 'proven concept/technology', dat wil zeggen: bestaan er concrete toepassingen van in de praktijk?
• Is de ontwikkeling écht nieuw of slechts 'oude wijn in nieuwe zakken'?
• Is de ontwikkeling 'op tijd'? De timing is van wezenlijk belang voor het succes.

Wellicht de belangrijkste vraag die de manager zich moet stellen als hij/zij wordt geconfronteerd met een nieuwe ontwikkeling is: staat er een concrete organisatiebehoefte aan de wieg van de ontwikkeling ('organisational demand')?

Haakt de ontwikkeling in op organisatiebehoeften, dan leidt zij in bijna alle gevallen tot succes. Bij een ontwikkeling vanuit een 'push' is dit niet altijd het geval. De ontwikkelingen op IT-gebied hebben wij ondergebracht in dit model (zie figuur 1). Aan elk van de vier R'en hebben we door middel van onderzoek, publicaties en ervaringen bij cliënten een score toegekend. En dit gekoppeld aan de, voor onze doelstelling aangepaste, kwadranten van de Boston Consulting Matrix.

De score van de ontwikkelingen aan de hand van de vier R'en leidt uiteindelijk tot een gemiddelde score voor de betreffende ontwikkeling. Het resultaat hiervan is vastgelegd in een variant op de Boston Consulting Matrix (zie figuur hierna). Deze matrix onderscheidt:

• Question marks: de ontwikkelingen waarvan nog niet echt duidelijk is of ze in de toekomst wel of niet succesvol zullen zijn. Er is veel research en/ of veel publiciteit, maar in de markt van leveranciers en afnemers is nog niet veel beweging waar te nemen.
• Stars: de concepten waarvan met redelijke zekerheid kan worden voorspeld dat ze succesvol zullen zijn. Er is nog steeds veel research en er zijn nog steeds veel rumours, maar nu haken de leveranciers er duidelijk op in.
• Cash cows: de gevestigde concepten die hun succes reeds hebben bewezen en nu optimaal worden uitgebuit. In verhouding nemen de rumours en research af. De markt is rijp en de leveranciers en afnemers zijn volop actief.
• Dogs: de concepten die over hun hoogtepunt heen zijn of hun beloften nooit hebben waargemaakt (loze hypes).

De Boston-matrix, die inzicht geeft in de manier waarop de verschillende trends zich ontwikkelen, ziet eruit als in figuur 2. We hebben dit gedaan voor de IT & OT trends, maar kan ook voor de in dit boek behandelde business trends.

Figuur 2: Boston-matrix (Business & IT Trends Institute 2016).

Artificial intelligence

Artificial intelligence (Al), ook wel kunstmatige intelligentie, is intelligentie die machines en software bezitten en hoe zij in staat zijn intelligent gedrag weten te creëren. Dit houdt onder andere in op basis van kennis uit het verleden eigen keuzes weten te maken in de toekomst. Waar software vroeger en nu passief is zal het in de toekomst eigen keuze gaan leren maken.

AI is niet de robot of de auto waar iedereen aan denkt, maar de robot is de container / omhulsel van AI. AI kan je zien als de brein van al'het geen dat automatisch denkt, zoals Zora de zorgrobot die ouderen en autistische jongeren kan vermaken en de vrouwelijke stem van Siri.

Eind jaren negentig kwam AI in een stroomversnelling door de steeds beter en sneller wordende computers. In 1997 was het moment daar dat de computer de beste schaker ter wereld versloeg met een potje schaker, in 2011 versloeg de super computer van IBM genaamd Watson twee voormalige winnaars van de show Jeopardy! en in 2015 heeft Tesla een software update uitgerold bij haar auto's waardoor zij zelfstandig kunnen rijden.

De meeste transacties op de beurs tegenwoordig wordt uitgevoerd door supercomputers met trading software die middels "High-Frequency Trading" miljoenen transacties uitvoeren waardoor met lage marges tot grote winsten gehaald kunnen worden. Doordat computers zelfstandig beslissingen nemen die niet altijd even redelijk zijn aangezien ze niet op gevoel handelen kan het ook wel eens verkeerd aflopen zoals de "Flash Crash" in 2010 waarbij er in 36 minuten miljarden dollars verdampten.

Zoals hierboven beschreven bestaan er op dit moment al veel soorten AI denk hierbij ook onder andere aan de gezicht herkenning op de camera app van je smartphone, het automatische herkennen van facturen etc.

Het lijkt er op dat de mogelijkheden eindeloos worden met betrekking tot inzet van artificial intelligence. Hierbij kan gedacht worden aan vervanging van de complete backoffice van ondernemingen door intelligente software die leert van voorgaande transacties, waarbij het werk van vele mensen zal en kan worden vervangen door software, robots en dergelijke op onder andere de afdeling financiële administratie. Hiernaast kan door artificial intelligence de eerste lijn support van de service- en helpdesk worden vervangen doordat software met artificial intelligence de klant net zo goed te woord kan staan als een mens.

Ook overige toepassingen kan gedacht worden zoals continous auditing door intelligente software die rechtstreeks en continu op het systeem van klanten draait en alle transacties beoordeeld en direct afwijkende transacties er uit filtert. Robots die op basis van AI operaties gaan uitvoeren. Automatische bussen en treinen die zelfstandig kunnen rijden door het verkeer, hierdoor zal er minder menselijke handelingen zijn en of (bus)chauffeurs die oververmoeid zijn en een ongeluk veroorzaken. Slimme beveiligingssystemen die alle ruimtes in de gaten kunnen houden op ongebruikelijke activiteiten en bij onraad zelfstandig adequaat kunnen reageren waardoor er minder fysieke beveiligers nodig zijn. Camera's die op basis van haar aangeleerde kennis en handelingen van mensen de terroristen er uit kan pikken. Zo zullen de mogelijkheden eindeloos zijn.

Doordat software het werk van de mens en dus de werknemers van de organisaties overneemt is het mogelijk om organisaties efficiënter in te richten, waarbij minder medewerkers nodig zijn en ondernemingen kostenefficiënter kunnen functioneren. Hiernaast maken machines in standaard herhaaldelijke werkzaamheden minder fouten dan mensen. En door slimme en lerende software in processen in te bouwen waar menselijke handen van pas komen kunnen fouten eerder worden ondervangen. Hierdoor kan het bedrijf ook sneller handelen en kosten efficiënter werken.

Tevens zal door de het automatiseren van de back office iedere klant het zelfde behandeld worden. Eventuele telefonistes die niet een goede dag hebben zullen niet meer bestaan, eventueel op de tweede lijn voor de specifieke zaken. Hierdoor zal de klanttevredenheid om hoog gaan.

Echter bestaan er natuurlijk ook risico's in het feit dat software eigen beslissingen nemen. iedereen kent het wel dat software vastloopt en/of computers crashen. Wanneer dit het geval is kan het zijn dat de gehele onderneming offline is, derhalve dienen voldoende mitigerende factoren in acht worden genomen om uitval en verlies van 'kennis' te verkleinen.

Hiernaast betekent dat artificial intelligence zelfstandig beslissingen gaan nemen inzake processen binnen ondernemingen. Het kan voorkomen dat software met artificial intelligence geen rationele beslissingen" neemt met schade tot gevolg, zoals hierboven ook bleek bij "Flash Crash. Dit kan voorkomen wanneer een 'nieuwe situatie' zich voordoet die de software nog niet kent en op basis van onjuiste informatie beslissingen neemt. De risico's zullen in het begin groot zijn bij het gebruik van artificial intelligence bij het nemen van beslissingen waarbij menselijke interventie waarschijnlijk nodig zal zijn.

4 r'en	Trend Scorecard voor Artificial intelligence	Oordeel
Research	Artificial lntellligence (Al) als onderwerp bestaat al decennia. Vanuit universiteiten en de grotere IT organisaties wordt veel onderzoek verricht naar dit fenomeen. De complexiteit en toepassing van Al staat echter nog eerder aan het begin dan in volledige volwassenheid. Daarom positioneren wij Al als Question Mark waarbij we dienen op te merken dat we niet twijfelen over de potentie van deze trend.
Remours	De piek in rumours rondom Artificial lntelligence was in 2004. Sinds 2014 is weer een lichte stijging in de populariteit van de trend waarneembaar.
Resources	Het aantal zichzelf tot Social media experts benoemde consultants is fors te noemen. Er zijn hele trainingen te verkrijgen en zij helpen met het opstellen van een Social Media Strategie. Hele beroepsgroepen zijn ontstaan rondom social media (toepassing) in de afgelopen jaren. Continu wordt gekeken naar succesvol toepassen van social media voor marketing en verkoop doeleinden.
Ready for business	De mate van toepassing van Social Media vanuit organisaties is volwassen te noemen. Het gebruik en toepassing stijgt echter nog fors en daarom positioneren wij deze nog steeds als ster.
Oordeel	De blijvende snelle stijging in adoptie van Social Media voorbeelden als Facebook, Twitter, Linkedln, lnstagram, Pinterest en Google+ geven de terechte status van 'cow' weer.